BIM đang dần trở thành tiêu chuẩn không thể thiếu trong ngành xây dựng hiện đại. Tuy nhiên, các thay đổi luật lệ và tiêu chuẩn quốc tế đang định hình cách áp dụng BIM. Cùng BIM Center tìm hiểu những thay đổi luật lệ ảnh hưởng đến BIM, giúp doanh nghiệp và chuyên gia ngành xây dựng dễ dàng thích ứng và tận dụng cơ hội.

Các quy định mới về mô hình BIM

Quy định bắt buộc sử dụng BIM tại một số quốc gia

Hiện nay, việc áp dụng BIM không chỉ là xu hướng mà còn trở thành yêu cầu bắt buộc trong nhiều dự án xây dựng công cộng tại các quốc gia trên thế giới. Điển hình là Anh Quốc, quốc gia tiên phong với quy định sử dụng BIM cấp độ 2 trong các dự án công do chính phủ tài trợ từ năm 2016. Điều này giúp tăng cường minh bạch, tối ưu hóa chi phí và giảm thiểu lãng phí trong ngành xây dựng.

Tại Singapore, BIM đã được tích hợp vào quy trình nộp hồ sơ phê duyệt xây dựng từ năm 2015, giúp giảm thời gian xử lý và nâng cao hiệu quả quản lý dự án. Tương tự, Đức và Pháp cũng đã yêu cầu áp dụng BIM trong các dự án cơ sở hạ tầng lớn nhằm thúc đẩy số hóa ngành xây dựng.

Ở khu vực châu Á, Trung Quốc và Hàn Quốc đang nhanh chóng triển khai các chiến lược quốc gia về BIM, với mục tiêu xây dựng các đô thị thông minh và công trình xanh. Những quốc gia này không chỉ sử dụng BIM như một công cụ quản lý mà còn là phương tiện để nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Tiêu chuẩn ISO 19650

Tiêu chuẩn ISO 19650 được công bố vào năm 2018, thiết lập khung quản lý thông tin hiệu quả cho các dự án BIM, từ giai đoạn thiết kế, thi công đến vận hành. ISO 19650 nhấn mạnh việc quản lý dữ liệu nhất quán, hỗ trợ trao đổi thông tin liền mạch giữa các bên liên quan, đặc biệt trong các dự án đa quốc gia.

Bên cạnh ISO 19650, các tiêu chuẩn quốc gia như PAS 1192 (Anh Quốc) hay NBIMS (Mỹ) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình quy trình áp dụng BIM. Những tiêu chuẩn này không chỉ đảm bảo tính đồng bộ mà còn nâng cao hiệu quả vận hành, giảm thiểu rủi ro và tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững.

Luật bảo vệ dữ liệu và quyền sở hữu mô hình BIM

Quyền sở hữu trí tuệ trong mô hình BIM

Một trong những vấn đề quan trọng liên quan đến BIM là quyền sở hữu trí tuệ đối với dữ liệu và mô hình được tạo ra. Khi tham gia một dự án BIM, nhiều bên liên quan như kiến trúc sư, kỹ sư, nhà thầu và chủ đầu tư đều đóng góp dữ liệu và thông tin. Điều này dẫn đến câu hỏi: Ai thực sự sở hữu mô hình BIM?

Theo quy định pháp luật tại nhiều quốc gia, quyền sở hữu trí tuệ thường thuộc về bên tạo ra dữ liệu, trừ khi có thỏa thuận khác trong hợp đồng. Ví dụ, nhà thầu có thể sở hữu quyền đối với các thiết kế kỹ thuật, trong khi chủ đầu tư có quyền sử dụng toàn bộ mô hình BIM để vận hành dự án sau khi hoàn thành. Để giải quyết tranh chấp về quyền sở hữu, các bên cần xác định rõ trách nhiệm và quyền lợi trong hợp đồng ngay từ đầu, đồng thời tuân thủ các quy định pháp lý liên quan.

Quyền sở hữu trí tuệ trong BIM không chỉ đảm bảo tính minh bạch mà còn thúc đẩy sự hợp tác hiệu quả giữa các bên, giảm thiểu xung đột trong quá trình thực hiện dự án.

Yêu cầu bảo mật thông tin trong hệ thống BIM

Bảo mật thông tin là yếu tố thiết yếu trong việc quản lý và sử dụng hệ thống BIM, đặc biệt trong bối cảnh các dự án ngày càng tích hợp công nghệ số. Các mô hình BIM chứa lượng lớn dữ liệu nhạy cảm, từ thiết kế chi tiết đến thông tin về vật liệu và chi phí. Do đó, rủi ro bị đánh cắp hoặc lạm dụng dữ liệu là rất lớn nếu không có biện pháp bảo mật phù hợp.

Việc đảm bảo an ninh mạng trong hệ thống BIM không chỉ giúp bảo vệ thông tin mà còn tạo niềm tin cho các bên liên quan, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững và minh bạch trong ngành xây dựng.

Doanh nghiệp cần làm gì để thích ứng với các thay đổi luật lệ?

Trong bối cảnh những thay đổi luật lệ ảnh hưởng đến BIM, doanh nghiệp cần tập trung vào đào tạo và nâng cấp công nghệ để đáp ứng các yêu cầu pháp lý mới. Cần tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ kỹ sư, kiến trúc sư và các nhân viên kỹ thuật về việc áp dụng quy trình BIM. Điều này giúp đảm bảo mọi thành viên đều hiểu rõ quy trình, tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế như ISO 19650 và các điều luật khác.

Bên cạnh đó, việc đầu tư vào các giải pháp công nghệ BIM hiện đại, tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và phân tích dữ liệu lớn (Big Data) sẽ hỗ trợ tối ưu hóa quy trình làm việc. Hệ thống BIM tiên tiến không chỉ nâng cao năng suất mà còn cải thiện khả năng kiểm soát dự án và giảm thiểu rủi ro pháp lý.

Doanh nghiệp cũng nên xây dựng một chiến lược rõ ràng về bảo mật thông tin và sử dụng nền tảng đám mây an toàn để lưu trữ dữ liệu BIM. Việc cập nhật công nghệ và nâng cao trình độ nhân sự không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu pháp lý mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.

Những thay đổi luật lệ ảnh hưởng rất lớn đến việc áp dụng BIM trong các dự án. Từ các quy định bắt buộc đến tiêu chuẩn quốc tế như ISO 19650, mô hình BIM không chỉ hỗ trợ tối ưu quy trình thiết kế và thi công mà vẫn đảm bảo tuân thủ các yêu cầu pháp lý về bảo mật và phát triển bền vững.