Trong quy trình BIM, mô hình IFC đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn hóa và trao đổi dữ liệu giữa các phần mềm thiết kế, xây dựng và quản lý công trình. Vậy mô hình IFC là gì? Lợi ích của nó ra sao và tại sao nó lại quan trọng? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Mô hình IFC là gì?

IFC (viết tắt của Industry Foundation Classes) là mô tả kỹ thuật số tiêu chuẩn về môi trường xây dựng, bao gồm cả tòa nhà và cơ sở hạ tầng dân dụng. Đây là một tiêu chuẩn mở, quốc tế (ISO 16739-1:2024), được thiết kế để không phụ thuộc vào nhà cung cấp (vendor – neutral) và có thể sử dụng trên nhiều loại thiết bị phần cứng, nền tảng phần mềm và giao diện khác nhau cho nhiều mục đích khác nhau.

Đặc tả mô hình IFC là sản phẩm kỹ thuật cốt lõi của Point , nhằm thực hiện mục tiêu thúc đẩy openBIM.
Cụ thể hơn, lược đồ IFC là một mô hình dữ liệu tiêu chuẩn hóa, mã hóa theo cách logic…

  • Danh tính và ngữ nghĩa *tên, mã định danh duy nhất có thể đọc bằng máy, loại đối tượng hoặc chức năng)…
  • Các đặc tính hoặc thuộc tính (như vật liệu, màu sắc và tính chất nhiệt)…
  • Các mối quan hệ (bao gồm vị trí, kết nối và quyền sở hữu)…
  • Các đối tượng như cột, sàn,…
  • Các khái niệm trừu tượng (hiệu suất, chi phí,…)
  • Các quy trình (lắp đặt, vận hành)…
  • Con người (chủ sở hữu, nhà thiết kế, nhà thầu, nhà cung cấp,…)

Đặc tả lược đồ có thể mô tả một cơ sở hoặc công trình được sử dụng, cách nó được xây dựng và cách nó vận hành. IFC có thể định nghĩa các thành phần vật lý của tòa nhà, sản phẩm sản xuất, hệ thống cơ điện, cũng như các mô hình phân tích kết cấu trừu tượng, mô hình phân tích năng lượng, phân tích chi phí, tiến độ thi công và nhiều hơn nữa.

Ai sử dụng IFC?

Hàng trăm ứng dụng phần mềm dành cho nhiều bên liên quan khác nhau trong đó quy trình có thể gửi và nhận dữ liệu IFC ( Xem Community > Software Implementation). Kể từ năm 1997, IFC đã được thử nghiệm và cải tiến qua nhiều phiên bản, trở thành một tiêu chuẩn đáng tin cậy trên toàn cầu để triển khai các dự án trên khắp thế giới.

IFC được sử dụng như thế nào?

Hiện nay, IFC thường được sử dụng để trao đổi thông tin giữa các bên trong một giao dịch kinh doanh cụ thể. Ví dụ, một người kiến trúc sư có thể cung cấp cho chủ đầu tư một mô hình thiết kế công trình mới, chủ đầu tư có thể gửi mô hình đó cho nhà thầu để niêm yết báo giá, và nhà thầu có thể cung cấp lại cho chủ đầu tư một mô hình hoàn công (as-built model) với đầy đủ chi tiết về thiết bị đã lắp đặt và thông tin nhà sản xuất.

IFC cũng có thể được sử dụng như một phương tiện lưu trữ thông tin dự án, có thể theo từng giai đoạn thiết kế, mua sắm và thi công, hoặc dưới dạng một bộ dữ liệu hoàn chỉnh (as-built) để phục vụ công tác vận hành và bảo trì dài hạn.

Dữ liệu IFC có thể được mã hóa theo nhiều định dạng khác nhau, chẳng hạn như XML, JSON và STEP (xem Standards > Industry Foundation Classes (IFC) > IFC Formats), sau đó truyền qua các dịch vụ web, nhập/xuất dưới dạng tệp hoặc quản lý trong các cơ sở dữ liệu tập trung hoặc liên kết.

Các nhà cung cấp phần mềm BIM – bao gồm các công cụ tạo mô hình, thiết kế, mô phỏng và phân tích, xem mô hình, v.v. – thường cung cấp giao diện cho người dùng cuối để xuất, nhập và truyền dữ liệu theo một số định dạng IFC nhất định. Việc quyết định chia sẻ những thông tin nào qua IFC phụ thuộc vào nhu cầu và lựa chọn của người dùng.

Quy trình làm việc IFC điển hình

Một kiến trúc sư tạo mô hình thiết kế của họ và xuất một phiên bản IFC để chia sẻ video với kỹ sư HVAC. Kỹ sư HVAC có thể tham chiếu tệp này vào phần mềm của họ để phối hợp thiết kế. Không chỉ vậy, kỹ sư còn có thể sử dụng mô hình IFC làm cơ sở cho việc phân tích năng lượng. Điều này thật sự ấn tượng vì IFC chứa đủ thông tin để phần mềm mô phỏng có thể đọc và phân tích không gian trong mô hình được tham chiếu.

Tuy nhiên, điều mà kỹ sư không thể làm là thay đổi mô hình được tham chiếu. Ví dụ, nếu họ muốn di chuyển một bức tường hoặc tạo một lỗ mở trên tường để ống dẫn khí đi qua, họ phải yêu cầu kiến trúc sư thực hiện thay đổi đó.

Sau đó, kiến trúc sư sẽ chỉnh sửa mô hình trong phần mềm của mình, tạo lỗ mở và xuất một tệp IFC mới để cập nhật.

Cần lưu ý rằng, về mặt kỹ thuật, có thể chỉnh sửa một mô hình IFC, nhưng đó không phải là quy trình làm việc được khuyến nghị. Hầu hết các phần mềm nhập IFC đều xử lý mô hình IFC như một bản sao tham chiếu của thiết kế gốc. Một số công cụ cho phép thực hiện các chỉnh sửa nhỏ, chẳng hạn như chia một tấm bê tông để phục vụ kế hoạch thi công, nhưng đây chỉ là một tác vụ độc lập và không ảnh hưởng đến mô hình thiết kế gốc.

Điều quan trọng là, trong quy trình làm việc dựa trên IFC, mỗi chuyên ngành vẫn giữ vai trò tác giả và chủ sở hữu nội dung mô hình của mình.

Mô hình IFC đang dần trở thành tiêu chuẩn quan trọng trong ngành BIM, giúp nâng cao khả năng tương thích giữa các phần mềm và tối ưu quy trình làm việc trong xây dựng. Việc hiểu rõ và áp dụng IFC không chỉ giúp giảm thiểu lỗi kỹ thuật mà còn góp phần nâng cao hiệu suất và tính minh bạch trong toàn bộ vòng đời dự án.

Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về cách triển khai IFC trong thực tế, hãy tham khảo thông tin từ BIM Center – địa chỉ cung cấp các kiến thức chuyên sâu, khóa học và giải pháp tối ưu cho ngành xây dựng số.